HTX Sinh Dược – Phát huy vai trò y học dân tộc 

HTX Sinh Dược  chỉ mới thành lập từ năm 2014, nhưng nhờ biết khai thác giá trị của nền y học dân tộc và các thế mạnh của địa phương đã góp phần thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp tại Ninh Bình một cách bền vững.

Hiện nay, mặc dù Tây y ngày càng trở nên phổ biến, người dân thuộc xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn vẫn truyền nhau liệu pháp sử dụng thảo dược thiên nhiên nhằm hỗ trợ phòng chống, điều trị hiệu quả một số bệnh lành tính. Chị Trịnh Thị Lý, Phó Giám đốc HTX Sinh Dược tiết lộ, huyện Gia Viễn không chỉ quy tụ nhiều danh lam thắng cảnh, di sản văn hóa mang đậm dấu ấn lịch sử như Quần thể danh thắng Tràng An, Đền thờ Vua Đinh Tiên Hoàng, Miếu thờ Ngọc Quang Công chúa,… mà còn nổi tiếng với núi Bái Đính, vùng tồn tại vô số thảo dược thiên nhiên, được mệnh danh là đất “Sinh Dược” (nơi cây thuốc sinh sống).

Thông tin từ Ban Quản lý Quần thể danh thắng Tràng An cho biết, tương truyền thiền sư Nguyễn Minh Không – bậc danh y được nhân dân ca tụng là Đức Thánh Nguyễn từng dùng nhiều thảo dược mọc tự nhiên trên núi để chữa bệnh “hóa hổ” cho vua Lý Thần Tông. Trong Đại Việt Sử Ký toàn thư (Bản Kỷ – Quyển III, trang 132) cũng chép rằng, “Vua bệnh nặng, chữa thuốc không khỏi. Nhà sư Minh Không chữa khỏi, phong làm quốc sư. Tha thuế dịch cho vài trăm hộ…” nhằm ghi lại sự kiện này. Ngoài ra, Minh Không đại sư còn dừng chân tại đây hành lễ, lập nên địa danh Chùa Bái Đính nổi tiếng và trực tiếp truyền thụ kinh nghiệm dùng thuốc cho người dân.

Là một phụ nữ sống tại vùng núi thiêng, chị Lý cùng bà con xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn luôn trăn trở với trách nhiệm phải bảo tồn nguồn dược liệu thiên nhiên quý hiếm. Vì thế, chị cùng chồng là anh Vũ Trung Đức đã tập trung nhiều hộ dân lập nên HTX Sinh Dược nhằm tổ chức trồng, thu hoạch và sản xuất những sản phẩm tiện dụng, an toàn, có lợi cho sức khỏe.

Nổi bật trong số đó phải kể đến muối ngâm chân, trà An Thái, tranh lá Bồ Đề. Với 3 nhóm hàng tiêu biểu, HTX mong muốn hướng đến: Dược mỹ phẩm, thực phẩm, thủ công mỹ nghệ. Đây đều là các mặt hàng chất lượng từng đạt chứng nhận OCOP 4 sao từ Chương trình mỗi xã một sản phẩm tại tỉnh Ninh Bình trong năm 2021. 

HTX Sinh Dược – Hướng đi mới mẻ

Nguyên liệu chế biến trà An Thái của HTX Sinh Dược bao gồm cả lá, hoa và cành cây kim ngân. Theo dân gian, kim ngân được xem là thần dược Đông y giúp hỗ trợ điều trị bệnh ngoài da, làm tiêu độc, giảm mẩn ngứa. Đặc biệt, hầu hết người dân xã Gia Sinh đều tin rằng, kim ngân có trong bài thuốc chữa bệnh “hóa hổ” của thiền sư Nguyễn Minh Không. Ngoài ra, nhằm gia tăng tính tối ưu từ dược liệu, HTX còn kết hợp cùng nhiều loại thảo dược thiên nhiên khác như bạc hà, cỏ ngọt. 

Không chỉ riêng mặt hàng trà, đối với sản phẩm muối ngâm chân, ngoài thành phần chính là muối khoáng có nguồn gốc Nam Định, HTX Sinh Dược còn tiến hành ngâm kèm hỗn hợp chiết xuất của cây sài đất, tầm bóp, cúc tần, xả và cả kim ngân trong vòng 7 đến 14 ngày. Phần cao cô đặc sau khi ngâm đem lại công dụng hỗ trợ điều trị chứng lạnh chân, đau nhức xương khớp, giúp tinh thần sảng khoái, êm dịu thần kinh.

Tại xã Gia Sinh, cây bồ đề mọc dọc khắp những con đường từ Bái Đính đến tận Tràng An, gần như có thể nói, không nơi nào tại mảnh đất này là không thấy bồ đề. Chính nhờ nguồn nguyên liệu dồi dào và tình yêu mãnh liệt với Phật Giáo khiến người dân nghĩ đến việc tận dụng lá cây thiêng trong sáng tạo nghệ thuật, biến đó trở thành mặt hàng đặc trưng tại địa phương.

Để làm tranh, người thợ ngâm lá tươi đã chọn lọc cẩn thận vào nước vôi, dùng bàn chải lông mềm loại bỏ phần thịt, chỉ giữ lại khung xương phục vụ tạo hình. Thời gian ghép tranh có thể dao động khoảng 4 – 5 ngày hoặc kéo dài vài tháng tùy thuộc kích thước, màu sắc, nội dung tổng thể.

Thời điểm vừa thành lập (2014), HTX Sinh Dược chỉ có khoảng 10 thành viên, đến nay con số trên tăng gấp 6 lần, đồng thời quy mô lao động tại các vườn nguyên liệu, xưởng chế biến cũng gần 25 người/đơn vị. Nhờ mở rộng hoạt động kinh doanh, HTX đã đem lại thu nhập ổn định cho người dân địa phương với mức lương trung bình tương đối cao với mặt bằng chung tại khu vực nông thôn (5,5 triệu/ tháng). Vào tháng 11/2021, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng chọn HTX Sinh Dược là một trong hai mô hình kinh doanh tập thể tiêu biểu khi đến tham quan tại tỉnh Ninh Bình.

Không chỉ phát huy tốt tiềm năng nguyên liệu sẵn có, HTX Sinh Dược còn thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp tại Ninh Bình, góp phần tạo việc làm ổn định cho nhiều hộ dân trên địa bàn. Vừa qua, trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, hầu hết lao động địa phương đều lần lượt trở về quê hương khiến nhân lực thiếu hụt trầm trọng. HTX Sinh Dược vẫn đảm bảo thu nhập ổn định cho các thành viên, giúp bà con tránh nỗi lo làm ăn xa xứ, yên tâm làm việc và cải thiện thu nhập.

NGUỒN:

Theo OCOP Việt Nam – Quốc Hưng